Muzyka w architekturze (3) - Rozmowa

Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności

- Rozmowa z Dawidem Ślusarczykiem

Począwszy od 2005 roku letni Międzynarodowy Festiwal Organowy przyciąga rzesze melomanów do luterańskiej świątyni.
Nieczęsto bowiem można wysłuchać tak bogatego repertuaru, na który składają się utwory muzyki organowej powstałe na przestrzeni kilku stuleci rozwoju chrześcijańskiej kultury zachodniej.

Dodatkowy atut stanowią wspaniali, cenieni na świecie wykonawcy. 

Od kilku sezonów prócz recitali znanych wirtuozów, w ramach festiwalu odbywają się także koncerty promujące młodych wykonawców. 

Słowo wstępne dra Dawida Ślusarczyka przed jednym z koncertów Międzynarodowego Festiwalu Organowego "Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności"

Inicjatorem i kierownikiem artystycznym festiwalu jest
dr Dawid Ślusarczyk - kantor parafii ewangelicko-augsburskiej
pod wezwaniem Opatrzności Bożej we Wrocławiu.

Biskup
Waldemar Pytel
inauguruje
Międzynarodowy Festiwal Organowy "Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności"
w 2016 roku

Beata Bigda: 

- W pierwszą niedzielę lipca koncertem inauguracyjnym rozpoczęła się już dwunasta edycja Międzynarodowego Festiwalu Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności. Jak zapowiada się tegoroczne wydanie festiwalu? 

Dawid Ślusarczyk:

- Przygotowaliśmy bogatą i różnorodną ofertę repertuarową w mistrzowskim wykonaniu najwyższej klasy Artystów. Festiwal zainaugurował niezwykle utalentowany węgierski organista Balázs Szabó. W trakcie kolejnych wieczorów gościć będziemy także polskich muzyków: Adama Tańskiego, Jana Mroczka oraz Tomasza Zeburę. Nie zabraknie także muzyki tworzonej „na żywo”, bowiem na organach J. Steinmeyera zagra genialny improwizator Wolfgang Seifen. Mamy nadzieję spełnić oczekiwania nawet najbardziej wybrednego słuchacza.

Dr Balázs Szabó

BB:- Zawsze zastanawiałam się, jak udaje się Panu zapraszać do nas tylu wspaniałych wykonawców. Czy wirtuozi organów przyjeżdżają do kościoła Opatrzności Bożej, by przedstawić swoje interpretacje w skojarzeniu z możliwościami znakomitego instrumentu symfonicznego, dysponującego zachowanymi oryginalnymi głosami? 

DŚ:

- Na pewno nie jest to zadanie łatwe. W przeciwieństwie do miejskich instytucji kultury nie dysponujemy stałym i pewnym dofinansowaniem ze środków publicznych. Taka sytuacja praktycznie uniemożliwia działania długofalowe, pozwalające na angażowanie Artystów z wyprzedzeniem oraz wytyczenie planów w kilkuletniej perspektywie. Niemniej sam zdumiony jestem rangą organistów, których udało się zaprosić do Wrocławia. Zapewne jest to działanie Opatrzności, która do tej pory była dla nas niezwykle łaskawa.  Mówiąc jednak poważnie sądzę, że atutem jest nasze niesamowite miasto wraz z jego bogatą przeszłością, ale także instrument – inspirujące organy J.Steinmeyera. W tym roku obchodzimy 95. rocznicę ukończenia budowy tego wyjątkowej klasy instrumentu. Specjalna uroczystość odbędzie się w ostatnią niedzielę września, na którą już teraz serdecznie zapraszam.

Rokokowy prospekt organowy z 1752 roku

BB: - Z poprzednich edycji festiwalu szczególnie wspominam występ Tomasza A. Nowaka, mistrza w sztuce improwizacji, który przedstawił program złożony właśnie z improwizacji organowych, utrzymanych w różnych stylach i gatunkach muzycznych. Swoboda, z jaką wydobywał z instrumentu wachlarz rozmaitych brzmień budziła podziw i zachwyt. Dzięki wyśmienitemu warsztatowi i inwencji kompozytorskiej Mistrza Tomasza Nowaka mieliśmy okazję poznać nieodkryte dotąd możliwości instrumentu J. Steinmeyera. Wyczucie stylów i poczucie humoru, o które tak trudno dzisiaj, również wśród wybitnych postaci – wypełniły nastrój wieczornego koncertu, tworząc niezapomnianą atmosferę.

Recital Daniela Rotha „Magdalena Czajka in memoriam” z wystawą pamiątek po zmarłej artystce

Recitalem o odmiennej - sentymentalnej, pełnej zadumy wymowie był koncert Daniela Rotha w finale IX edycji festiwalu. Poświęcił on swój występ pamięci Magdaleny Czajki – wybitnej wrocławianki, profesor warszawskiego Uniwersytetu Muzycznego. Przedstawił nieszablonowy program: prócz trzech utworów J. S. Bacha zaprezentował muzykę kompozytorów francuskich (C. Franck, J. Alain, M. Dupré) o refleksyjnej tematyce, wybrane fragmenty własnej kompozycji – Magnificat oraz Improwizację, w której z sugestywną narracją rozwinął temat utworu: pełen zadumy chorał, wykonywany przez wspólnoty mnichów u schyłku dnia.*

Z perspektywy jedenastu poprzednich wydań festiwalu – które z recitali szczególnie zapisały się w Pańskiej pamięci?

F. Danksangmuller

DŚ:

- Do tej pory podczas wieczorów wystąpiło blisko siedemdziesięcioro Artystów. To imponująca liczba, a każdy z koncertów był inny i niepowtarzalny. Duże znaczenie miały dla mnie dwa recitale prof. M. Czajki (w 2007 i 2011 roku). Były to zupełnie różne koncerty – pierwszy wykonała Artystka w pełni sił życiowych, drugi był pożegnaniem z Wrocławiem, jej ukochanym miastem, do którego zawsze wracała w naszych rozmowach. Dzieło życia M. Czajki przetrwało w postaci jej uczniów, z których wielu wystąpiło już w kościele Bożej Opatrzności.

Pamiętam także niezwykłe doznania, które towarzyszyły mi w trakcie koncertu Zsigmonda Szathmáry`ego oraz doskonałą artykulację i wyczucie retoryki dzieła w interpretacji Lorenzo Ghielmiego. 

Siłą rzeczy są to jednak wspomnienia wybiórcze. Podczas kilkudziesięciu koncertów usłyszeliśmy ogromną ilość wspaniałej muzyki.

J. Thuma z małżonką

 

 BB: 

- Realizacja tak szeroko
zakrojonego festiwalu
to zapewne ogromne
wyzwanie organizacyjne…

DŚ:
- Oczywiście, jak każdy duży projekt Festiwal wymaga szeregu działań odbywających się na przestrzeni całego roku. Organizator, czyli Parafia Ewangelicko-Augsburska we Wrocławiu, musi pozyskać sponsorów wydarzenia, zapewnić rzetelną obsługę księgową oraz zaplanować strategię reklamową. Do moich obowiązków należy nadzór nad przygotowaniem organów do koncertów (strojenie, usunięcie usterek) oraz opracowanie koncepcji repertuarowej, a także kontakt z Artystami. Wymaga to sporo pracy, ale jest też dużo satysfakcji.

Prof. J. Gembalski

BB:

- Na zakończenie chciałabym zapytać Pana o plany,
dotyczące przyszłorocznej edycji.

DŚ:
- Dzisiaj mogę odpowiedzieć,
że dołożę wszelkich starań,
aby „Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności” odbyły się po raz trzynasty w przyszłym roku.

Mam oczywiście pewne plany, jednak wolę nie przedstawiać ich z tak znacznym wyprzedzeniem.

Zapewniam wszystkich słuchaczy,
że spodziewać się mogą muzyki na najwyższym poziomie.

BB:
- Dziękuję za rozmowę. 

Rozmawiała Beata Bigda,

Wrocław, lipiec 2017 roku

Dawid Ślusarczyk

jest absolwentem Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, tam też obronił rozprawę doktorską.

Obecnie pełni funkcję adiunkta w Katedrze Organów i Muzyki Kościelnej Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi 
oraz 
w Ewangelikalnej Wyższej Szkole Teologicznej we Wrocławiu. 

Jest także kantorem w luterańskiej Parafii we Wrocławiu oraz inicjatorem i kierownikiem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu "Wieczory Organowe u Bożej Opatrzności".

* Relację z tego koncertu można przeczytać na łamach miesięcznika „Ruch Muzyczny” (nr 9/2014) lub tutaj:   http://beabard.blogspot.com/2014/09/daniel-roth-swej-uczennicy.html

Artykuł ten ukazał się na łamach Dolnośląskiego Magazynu Społeczno-Kulturalnego ROBB+MAGGazin, w numerze 13/2017.